سیستم مدیریت محتوا درواقع برگرفته از کلمه Content Management System است که به‌اختصار به آن CMS گفته می‌شود. این سیستم درواقع یک بستر است که با استفاده از آن می‌توانید وب‌سایت مجموعه خود را به‌راحتی ایجاد و آن گسترش دهید. با استفاده از این سیستم شما می‌توانید محتوای وب‌سایت خود را کنترل کرده و آن را مدیریت نمایید
فرقی نمی‌کند که سایت شما فروشگاهی باشد یا سایت شخصی، شما برای محتوای یک ه در سایت خود منتشر می کنید نیاز به یک پنل مدیریتی دارید تا آن محتوا را ویرایش و بازبینی و بروز رسانی کنید. این پنل مدیریتی باید امکاناتی را در اختیار شما قرار دهد هرچه که امکانات ارائه شده به شما کامل تر باشد پنل کاربری تر خواهد بود. به این پنل که برای مدیریت سایت و محتوای شما ایجاد شده است سیستم مدیریت محتوا گفته یا همان Content Management System گفته می‌شود.
سیستم مدیریت محتوا چیست؟
سیستم مدیریت محتوا چیست و به چه دردی می خورد؟
اگر سیستم مدیریت محتوا وجود نداشت شما برای کوچکترین تغییر در وب‌سایت خود باید چند خط کد نویسی انجام میدادید. حتی برای عوض کردن رنگ یک نوشته شما باید مد نویسی مربوط به آن را انجام میدادید؛ اما این کار امروزه با سیستم های مدیریت محتوای سایت ها به‌راحتی و با چند کلیک قابل انجام است و درواقع این سیستم ها کار کد نویسی را برای شما در پس زمینه سایت انجام می دهند و دیگر شما نیازی نیست که به کد نویسی سایت خود اقدام کنید. سیستم های مدیریت محتوا درواقع نرم افزارهای مدیریتی هستند که شما روی سرور سایت خود نصب می کنید تا با استفاده از آن‌ها سایت خود را به‌راحتی مدیریت و ویرایش کنید.
امکانات مختلف یک سیستم مدیریت محتوا یا همان CMS
امروزه انواع سیستم های مدیریت محتوا در دنیا وجود دارند که هر کدام ویژگی های خاص خود را دارند اما یک سیستم مدیریت محتوا باید امکانات خاصی را برای کاربران خود ایجاد کند. این امکانات باید به صورت پیش فرض برای تمامی کاربران در دسترس باشد تا همه بتوانند به‌راحتی از آن‌ها استفاده کنند.
سیستم مدیریت محتوا چیست؟
امکانات یک سیستم مدیریت محتوا به شرح زیر است:
- امکان بروز رسانی بخش های مختلف سایت از قبلی بروز رسانی متنی ف عکسی و یا حتی بروز رسانی ویدئویی
- امکان قرار دادن لینک ها و پیوندهای گوناگون در سایت
- امکانات ارائه سئو و بخش های مربوط به بهینه سازی سایت برای نمایش بهتر در موتور های جست و جو
- امکان ایجاد انواع مختلف فرم در سایت
- امکان ایجاد و اتصال به فروشگاه اینترنتی در سایت
- ارائه انواع گزارش های آماری در سایت
- پشتیبانی از گوگل آنالیتیکس
- امکان ایجاد انواع مختلف منو ها
- امکان ایجاد انواع اسلاید شو ها
- امکان ایجاد انواع مختلف گالری در سایت
- امکان اتصال سایت به درگاه های پرداخت الکترونیک
- امکان پشتیبانی گیری آسان از اطلاعات سایت و کاربران آن
انواع مختلف سیستم مدیریت محتوا در دنیا
در دنیای دیجیتالی امروز شما می‌توانید سیستم های مدیریت محتوا را به دو دسته تقسیم کنید. دسته اول سیستم هایی هستند که به آن‌ها سیستم های اشتراکی یا همان SAAS گفته می‌شود. دسته دوم هم سیستم های منبع باز هستند که شما به کدها آن‌ها به صورت مستقیم دسترسی دارید به این سیستم ها کدباز یا همان Open Source گفته می‌شود.
معرفی سیستم مدیریت محتوا Open Source
این واژه به نرم‌افزارهایی اطلاق می‌شود که امکان دسترسی به کدهای آن‌ها وجود دارد. شما می‌توانید کدها را تغییر داده و آن را توسعه دهید. شما می‌توانید با استخدام یک برنامه نویس به‌راحتی در کدهای این نرم افزار ها تغییرات مد نظر خود را اعمال کرده و نرم افزار را بر اساس نیاز خود بهینه سازی نمایید.
در نرم افزارهای اوپن سورس تمامی نیازهای شما برای ویرایش انواع مختلف مطالب سایت به‌راحتی قرار داده شده است و شما بدون نیاز به د نویسی می‌توانید به‌راحتی بخش های مختلف سایت خود را ویرایش کنید. برای این کار شما باید از کلیک و تایپ متن ها استفاده کنید و اصلاً نیازی به یک خط کد نویسی نمی‌باشد. استفاده از سیستم های اوپن سورس رایگان است. اگر بخواهید از قالب ها و افزونه های تغییر یافته و بهینه شده استفاده کنید باید نسخه های پیشرفته آن‌ها را خریداری نمایید. تمام نسخه های پایه در این برنامه‌های اوپن سورس به صورت رایگان هستند. معروف ترین سیستم های اوپن سورس که به عنوان سیستم مدیریت محتوا معرفی می‌شود عبارت‌اند از جوملا ، وردپرس و دروپال
سیستم مدیریت محتوا چیست؟
سیستم مدیریت محتوای اشتراکی یا همان SAAS
این سیستم مدیریت محتوا درواقع مانند سیستم اوپن سورس است با این تفاوت که در این سیستم شما به کدهای برنامه دسترسی ندارید و تنها می‌توانید بسته نرم افزاری را به صورت ماهانه، سالانه و یا اشتراکی دوره ای از منبع اصلی آن خریداری نمایید.
درواقع شرکتی که سیستم SAAS را به شما اجازه می دهد تمامی امکانات یک سایت اپن سورس را برای شما فراهم کرده است و شما دیگر نیازی نیست برای بخش های مختلف یک سایت هزینه های جداگانه پرداخت کنید. درواقع شما با پرداخت یک‌باره هزینه اشتراک می‌توانید به تمام افزونه ها و بخش های مورد نظر سایت خود دسترسی کامل داشته و از آن‌ها به‌راحتی استفاده کنید. البته باید این نکته را مجدد ذکر کنیم که این دسترسی فقط به برنامه‌ها بوده و شما به کد اصلی برنامه‌ها دسترسی ندارید. مهم‌ترین نمونه‌های برنامه‌های سیستم مدیریت محتوای SAAS را می‌توان سایت سازهای آنلاین نام برد.
مقایسه سیستم های SAAS با سیستم های اوپن سورس
در جدول زیر به‌راحتی این دو سیستم را با هم مقایسه کرده ایم. به جدول زیر نگاهی بیندازید:
سیستم مدیریت محتوا چیست؟
بررسی نمونه‌های مختلف سیستم های مدیریت محتوای اپن سورس
- سیستم مدیریت محتوای وردپرس
یکی از محبوب ترین و شاید بتوان گفت پرکاربردترین سیستم مدیریت محتوا در دنیا سیستم های وردپرسی هستند. تقریباً می توان گفت که 40 درصد از سایت ها دنیا توسط وردپرس ساخته شده اند و این یعنی چیزی در حدود 60 میلیون سایت که با وردپرس ساخته شده اند.
این سیستم مدیریت محتوا محبوبیت بالایی دارد. وردپرس را می توان برای انواع مختلف سایت ها از قبیل وبلاگ‌ها ، سایت های خبری ، سایت های فروشگاهی، سایت های شرکتی و شخصی و غیره همه و همه از وردپرس ساخته شده‌اند. یکی از بزرگترین سایت هایی که با وردپرس ساخته شده است سایت خبری نیویورک تایمز است.
سیستم مدیریت محتوا چیست؟
معایب استفاده از سیستم مدیریت محتوای وردپرس
با اینکه وردپرس خیلی محبوب است اما معایبی نیز دارد. این معایب عبارت‌اند از:
- با نصب پلاگین های مختلف در سایت های وردپرسی سایت شما کم‌کم سنگین شده و راهی برای سبک کردن آن پیدا نمی‌شود.
- پشتیبانی وردپرس بسیار کند است و اگر مشکلی برای سایت شما پیش بیاید معمولاً از جانب وردپرس شما نمی‌توانید انتظار پشتیبانی خوبی داشته باشید.
- کار کردن وردپرس برای افراد عادی و مبتدی بسیار سخت است. این افراد اقدام به نصب انواع افزونه ها می‌کنند در نهایت هیچ کدام از این افزونه ها به درد کاربر نخورده و تنها باعث سردرگم شدن کاربر و سنگین شدن سایت می‌شود.
- سیستم مدیریت محتوای جوملا
سیستم مدیریت محتوای جوملا را می توان یکی از رقیبان سرسخت وردپرس نامید. این سیستم مدیریت محتوا به‌راحتی می‌تواند هر سایتی را جوابگو باشد و دیگر مانند وردپرس در سایت های بزرگ مشکل دار نمی‌شود. نصب و راه اندازی جوملا کمی از وردپرس مشکل تر است و رابط کاربری آن نسبت به وردپرس بسیار پیچیده تر می باشد. جوملا مانند وردپرس از افزونه های زیاد پشتیبانی می کند و شما به‌راحتی می‌توانید در سایت خود یک فروشگاه ایجاد کنید. سایت کمپانی پژو در فرانسه توسط سیستم مدیریت محتوای جوملا ایجاد شده است.
سیستم مدیریت محتوا چیست؟
معایب استفاده از جوملا
- توسعه جوملا کار افراد عادی نیست و شما برای اینکه به‌راحتی آن را توسعه دهید باید از برنامه نویسان حرفه ای استفاده کنید.
- منوی کاربری جوملا همان طور که گفته شد برای افراد مبتدی اصلاً مناسب نیست و مدتی طول می‌کشد تا به آن عادت کنید.
- نصب اولیه جوملا کمی سخت تر از وردپرس است و برای نصب آن باید از افراد حرفه ای کمک بخواهید.
- سیستم مدیریت محتوای دروپال
سیستم مدیریت محتوای دروپال از وقتی آمده به رقیب خوبی برای وردپرس تبدیل شده است. مهم‌ترین دلیل موفقیت این سیستم هم سرعت بالای آن در بارگذاری اطلاعات است. برای این سیستم هم شما می‌توانید از بیش از 6000 افزونه مختلف استفاده کنید تا سایت خود را به بهترین شکل ممکن مدیریت کنید.
امنیت سایت های ساخته شده با دروپال بسیار بالاتر از جوملا و وردپرس هست و نشان این امنیت آن است که وب‌سایت اختصاصی کاخ سفید با دروپال ساخته شده است.
سیستم مدیریت محتوا چیست؟
معایب استفاده از سیستم مدیریت محتوا دروپال
- پیچیدگی های سیستم دروپال نسبت به سیستم های وردپرس و جوملا بیشتر است و توسعه آن نیاز به برنامه نویسان حرفه ای دارد.
- قالب های آماده دروپال خیلی کمتر از قالب های آماده جوملا بوده و اصلاً قابل مقایسه با قالب های آماده وردپرسی نیستند و به شدت از لحاظ قالب دروپال کمبود دارد.
- ساخت قالب اختصاصی دروپال به شدت سخت بوده و نیازمند استفاده از برنامه نویسان بسیار حرفه ای است.
- نصب دروپال نسبت به جوملا و وردپرس به شدت سخت تر بوده و شما باید حتماً از یک متخصص حرفه ای در این زمینه استفاده کنید.
معرفی نمونه‌های از سیستم های مدیریت محتوای اشتراکی یا همان SAAS ها
- سیستم مدیریت محتوای سایت ساز ویکس WIX
سایت ساز ویکس یکی از مشهورترین سیستم های مدیریت محتوای SAAS است که به شما امکان ساخت سایت به صورت رایگان را ارائه می دهد. شما می‌توانید با درگ و آن دراپ کردن بخش های مختلف، سایت خود را به‌راحتی ایجاد کنید. حتی اگر انجام این کار برای شما وقت گیر و یا حوصله سر بر است می‌توانید اطلاعات خود را به سایت اصلی ویکس ارسال کنید و آن‌ها بر اساس اطلاعات شما سایت مناسب شما را ساخته و در مدت زمان کوتاهی آن را در اختیار شما قرار می دهند.
سیستم مدیریت محتوا چیست؟
نکته مهم در سایت ساز ویکس این است که اگر شما از امکانات رایگان این سایت ساز استفاده کنید طبق قرارداد ویکس تبلیغ این سایت ساز در بالای سایت شما نمایش داده می‌شود. در صورتی که از نسخه های پولی استفاده کنید این تبلیغ نمایش داده نمی‌شود.
مورد دیگری که در خصوص سایت ساز ویکس وجود دارد این است که شما نمی‌توانید از دامنه مخصوص به خود استفاده کنید. دامنه شما در ادامه سایت ساز ویکس قرار می گیرد.
همین امر باعث می‌شود که شما نتوانید از امکانات گوگل آنالیتیکس در سایت خود استفاده کنید. همچنین امکان قرار دادن فاوآیکون را هم نخواهید داشت.
البته این موارد مربوط به نسخه رایگان است و اگر نسخه پولی و یا اشتراکی را خریداری نمایید می‌توانید از همه این امکانات به صورت اختصاصی و کامل استفاده کنید.
- سیستم مدیریت محتوای سایت ساز اسکوئر اسپیس
این سیستم مدیریت محتوا سایت ساز هم تقریباً شبیه به سایت ساز ویکس است. تفاوت عمده آن با ویکس این است که این سایت ساز اصلاً رایگان نیست و از همان ابتدا باید اشتراک آن را خریداری نمایید.
سیستم مدیریت محتوا چیست؟
همچنین تعداد قالب های آماده بسیار کمتری نسبت به ویکس دارد. یکی دیگر از معایب اسکوئر اسپیس این است که برخلاف ویکس قابلیت پشتیبان گیری از سایت خود را نخواهید داشت.
در این مقاله انواع مختلف سیستم های مدیریت محتوا به شما معرفی شد شما می‌توانید بر اساس نیاز خود از یکی از این سیستم های مدیریت محتوای معرفی‌شده استفاده کنید. شما باید بر اساس نیاز خود و کارایی سایت و برنامه‌هایی که در آینده از سایت خود انتظار دارید از یک سیستم مدیریت محتوای مناسب استفاده کنید.